1910-åra - 1920-åra - 1930-åra

1920 1921 1922 1923 1924
1925 1926 1927 1928 1929

1920-åra på Wikipedia - 1920-åra på Commons




Poesi frå 1920-åra

endre
Opphavleg tekst:

«We are the hollow men
We are the stuffed men
Leaning together
Headpiece filled with straw. Alas!»


Informasjon
Opphav: T.S. Eliot

Kjelde:«The Hollow Men» (dikt)
Opphavleg mål: Engelsk
År: 1925

Stikkord
menn
menneske
innhald
kjerne
strå

Me er dei hule menn
Me er dei fylde menn
Lenande isaman
Hovud fyld med strå. O ve!

 
Hovud fyld med strå.


 

Me er dei hule menn
Me er dei fylde menn
Lenande isaman
Hovud fyld med strå. O ve!

  T.S. Eliot
Opphavleg tekst:

«This is the way the world ends
This is the way the world ends
This is the way the world ends
Not with a bang but a whimper.»


Informasjon
Opphav: T.S. Eliot

Kjelde:«The Hollow Men» (dikt)
Opphavleg mål: Engelsk
År: 1925

Stikkord
verda
endetider
smell
pip

Slik er det verda ender
Slik er det verda ender
Slik er det verda ender
Ikkje med smell men ei piping.


 

Slik er det verda ender
Slik er det verda ender
Slik er det verda ender
Ikkje med smell men ei piping.

  T.S. Eliot
Opphavleg tekst:

«Forstod man denne ridderlige mening
med poesi og frihet i forening?
Jo, rundt i daler, bygder, mange steder
begrep de daaden, men i byen, nei!
Den kalle, lille by'n med fire stræder,
den slengte smuds og stener paa hans vei!
I all hans færd, ja, endog i hans kaar,
forfulgte den ham faafængt gjennem aar -
ti kjæmpen var av dem, hvis syner blaanet
desmere han i støvet blev forhaanet!»


Informasjon
Opphav: Olaf Bull

Kjelde:«Henrik Wergeland» (dikt)
De hundrede aar (diktsamling)
År: 1928

Stikkord
Henrik Wergeland
forståing
byar
Oslo
hån
dikting
fridom

Den kalle, lille by'n med fire stræder,
den slengte smuds og stener paa hans vei!


 

Den kalle, lille by'n med fire stræder,
den slengte smuds og stener paa hans vei!

  Olaf Bull

Informasjon
Opphav: Olaf Bull

Kjelde:«Henrik Wergeland» (dikt)
De hundrede aar (diktsamling)
År: 1928

Stikkord
Henrik Wergeland
arkiv
stråler
livet
geni
aforismar
tankar
einsemd
lys

Men over dette smuldrende arkiv
av sprøde tanker, spinkle aforismer,
faldt ned, som fra vidunderlige prismer,
en ensom Straale; funklende af liv!

 
Erste elektrische Straßenbeleuchtung (1884) av Carl Saltzmann


 

Men over dette smuldrende arkiv
av sprøde tanker, spinkle aforismer,
faldt ned, som fra vidunderlige prismer,
en ensom Straale; funklende af liv!

  Olaf Bull
Teke frå "Millay, Edna St Vincent" The Concise Oxford Dictionary of Quotations. Ed. Susan Ratcliffe. Oxford University Press, 2006. Oxford Reference Online. Oxford University Press.
Opphavleg tekst:

«My candle burns at both ends;
It will not last the night;
But ah, my foes, and oh, my friends—
It gives a lovely light.»


Informasjon
Opphav: Edna St Vincent Millay

Kjelde:«First Fig» (dikt)
A Few Figs From Thistles (diktsamling)
Opphavleg mål: Engelsk
År: 1920

Stikkord
lys
levande lys
ende
nyting
verdiar
forgjengelegdom
netter
natt
fiendar
venner
livnad
flamme
intensitet

Lyset mitt brenn i begge endar
Det vil ikkje vara ut natta
Men å, mine fiendar, å, mine venner—
det gjev eit lys ein må skatta.

 
To lys med ein flamme. (Foto: Nevit Dilmen)


 

Lyset mitt brenn i begge endar
Det vil ikkje vara ut natta
Men å, mine fiendar, å, mine venner—
det gjev eit lys ein må skatta.

  Edna St Vincent Millay

Prosa frå 1920-åra

endre
Opphavleg tekst:
«Mrs. Dalloway said she would buy the flowers herself.»

Informasjon
Opphav: Virginia Woolf

Kjelde:Mrs. Dalloway (roman)
Opphavleg mål: Engelsk
År: 1925
Periode: Mellomkrigstida
Sitattype: Førstelinje
Kontekst: Opningslinja i romanen Mrs. Dalloway.

Stikkord
blomar
handlingar
handel
sjølv
kvinner
«Fru Dalloway sa ho ville kjøpa blomane sjølv.»


 

«Fru Dalloway sa ho ville kjøpa blomane sjølv.»   Virginia Woolf


Sakprosa frå 1920-åra

endre
Teke frå A room of one's own ved ebooks.adelaide.edu.au og Amazon Look Inside
Opphavleg tekst:
«But, you may say, we asked you to speak about women and fiction — what has that got to do with a room of one’s own?»

Informasjon
Opphav: Virginia Woolf

Kjelde:A room of one’s own (essay)
Opphavleg mål: Engelsk
År: 1929
Periode: Mellomkrigstida
Sitattype: Førstelinje
Kontekst: Opningslinja i A room of one’s own.

Stikkord
rom
feminisme
kvinner
skriving
skjønnlitteratur
«Men, kan de spørje, me ba deg tala om kvinner og skjønnlitteratur — kva har det å gjera med å ha eit eige rom?»
 
Maria Magdalena ved skrivebordet.


 

«Men, kan de spørje, me ba deg tala om kvinner og skjønnlitteratur — kva har det å gjera med å ha eit eige rom?»   Virginia Woolf


Teke frå Marte Solbakken og Atta Ansari: «- Regelverket er utdatert» i NRK.no, 21.09.2007

Informasjon
Opphav: Jens Hundseid

Kjelde:Tale i Odelstinget
År: 1929
Periode: Mellomkrigstida
Kontekst: Frå forhandlingar om Lov om dyrevern i Odelstinget 12. juni 1929. Jens Hunseid frå Bondepartiet ivra for eit forbod mot kosherslakting.

Stikkord
innvandrarar
jødar
jødedom
kosher
husdyr
grusemd
orgiar
antisemittisme
«Vi har ingen forpliktelse til å utlevere våre husdyr til jødenes grusomheter, vi har ikke invitert jødene hit til landet, og vi har ingen forpliktelse til å skaffe jødene dyr til deres religiøse orgier.»
 
Kosherslakting av ein kylling.


 

«Vi har ingen forpliktelse til å utlevere våre husdyr til jødenes grusomheter, vi har ikke invitert jødene hit til landet, og vi har ingen forpliktelse til å skaffe jødene dyr til deres religiøse orgier.»   Jens Hundseid


Omsetjingar frå 1920-åra

endre
Teke frå Heimskringla.no, Hávamál og Håvamål
Opphavleg tekst:

«Er-a svá gótt
sem gótt kveða
öl alda sona,
því at færa veit,
er fleira drekkr
síns til geðs gumi.»


Informasjon

Tillagt Odin
Kjelde:«Håvamål» (dikt)

År: 1928
Kontekst: 12. verset i Håvamål. Omsetjinga av Håvamål er gjort av Ivar Mortensson-Egnund i 1928.
Sjå òg
Stikkord
øl
rusgift
fyll
vit
drikking
råd
drikke

Inkje so godt
som godt dei segjer
er øl for manna-ætt.
Di meir du drikk,
di mindre vit
mun du i hausen hava.

 
Odin med drikke. Frå eit islandsk manuskript frå 1600-talet.


 

Inkje so godt
som godt dei segjer
er øl for manna-ætt.
Di meir du drikk,
di mindre vit
mun du i hausen hava.

(Tillagt Odin)
Teke frå Heimskringla.no, Hávamál og Håvamål
Opphavleg tekst:

«Kópir afglapi
er til kynnis kemr,
þylsk hann um eða þrumir;
allt er senn,
ef hann sylg of getr,
uppi er þá geð guma.»


Informasjon

Tillagt Odin
Kjelde:«Håvamål» (dikt)

År: 1928
Kontekst: 17. verset i Håvamål. Omsetjinga av Håvamål er gjort av Ivar Mortensson-Egnund i 1928.
Sjå òg
Stikkord
alkohol
rusgift
fyll
tale

Kópen glanar
når til gilde han kjem,
fumlar fåmen og mullar.
Så snart han ein slurk
av skjenken fær,
då utan stans han sullar.

 
Drikking i eit italiensk manuskript frå 1300-talet.


 

Kópen glanar
når til gilde han kjem,
fumlar fåmen og mullar.
Så snart han ein slurk
av skjenken fær,
då utan stans han sullar.

(Tillagt Odin)


Teke frå Sitatet er henta frå Studentmållagsbibelen, som kom ut i 1921, hovudsakleg omsett av Alexander Seippel.

Informasjon

Kjelde:Bibelen (heilag bok)
Esekiels bok (bok)
Studentmållagsbibelen (bok)
Opphavleg mål: Landsmål
År: 1921
Kontekst: Frå Esekiels bok 4:9

Stikkord
brød
korn
baking
spelt
kveite
påbod
trog
hirse
linser
«Tak deg so kveite og bygg og baunor og linsor og hirsa og spelt og hav det i eit trog og baka deg brød av det! I so mange dagar som du ligg på den eine sida, i tri hundrad og nitti dagar, skal du eta det.»
 
Brød på eit bord. Utsnitt frå bibelillustrasjon av Caravaggio.


 

«Tak deg so kveite og bygg og baunor og linsor og hirsa og spelt og hav det i eit trog og baka deg brød av det! I so mange dagar som du ligg på den eine sida, i tri hundrad og nitti dagar, skal du eta det.»



Informasjon

Kjelde:Bibelen (heilag bok)
Jesajas bok
Studentmållagsbibelen
Opphavleg mål: Landsmål
År: 1921
Kontekst: Jesajas bok 28:2 i Studentmållagsbibelen, ei omsetjing frå 1921.

Stikkord
bygg
korn
såing
spelt
åkrar
landbruk
«Når han hev jamna åkeren, spreier han ikkje då dylla og karve og sår kveite i rader og bygg på den avmerkte staden og spelt i kanten?»
 
Såmann måla av Jean-François Millet.


 

«Når han hev jamna åkeren, spreier han ikkje då dylla og karve og sår kveite i rader og bygg på den avmerkte staden og spelt i kanten?»



Informasjon

Kjelde:Bibelen (heilag bok)
Første mosebok
Studentmållagsbibelen
Opphavleg mål: Landsmål
År: 1921
Kontekst: 1. mos. 2.22-23 i Studentmållagsbibelen

Stikkord
Gud
menn
kvinner
namngjeving
bein
skaping
«Og Herren Gud bygde ei kvinna av det sidebeinet han tok av mannen, og leidde henne fram til honom. Då sagde mannen: ‘Dette er då bein av mine bein og kjøt av mitt kjøt. Ho skal kallast kjerring; for ho er teki av ein kar.’»
 
Skapinga av Eva


 

«Og Herren Gud bygde ei kvinna av det sidebeinet han tok av mannen, og leidde henne fram til honom. Då sagde mannen: ‘Dette er då bein av mine bein og kjøt av mitt kjøt. Ho skal kallast kjerring; for ho er teki av ein kar.’»


Teke frå Wikipedia, Studentmållagsbibelen (1921) Nynorsk Wikipedia
Opphavleg tekst:
«Og eg høyrde ei høg røyst frå kongsstolen, som sagde: «Sjå, Guds bustad er hjå menneski, og han skal bu hjå deim; og dei skal vera hans folk, og Gud sjølv skal vera hjå deim og vera deira Gud. Og han skal turka kvar tåra av augo deira, og dauden skal ikkje meir vera til, og ikkje sorg og ikkje skrik og ikkje pinsla skal meir vera til; for dei fyrste ting er burtfarne.»»

Informasjon

Kjelde:Det nye testamentet (heilag bok)
Johannes' openberring
Studentmållagsbibelen
Opphavleg mål: Landsmål
År: 1921
Kontekst: Johannes' openberring 21,3-4

Stikkord
framtid
endetider
pine
profeti
spådommar
sorg
død
lukke
daud
Gud
Guds folk
«Dauden skal ikkje meir vera til, og ikkje sorg og ikkje skrik og ikkje pinsle skal meir vera til; for dei fyrste ting er bortfarne.»
 
Det nye Jerusalem. Illustrasjon til openberringa frå 1047.


 

«Dauden skal ikkje meir vera til, og ikkje sorg og ikkje skrik og ikkje pinsle skal meir vera til; for dei fyrste ting er bortfarne.»